DHA - Dưỡng chất cần thiết cho não bộ của trẻ

19/01/2016

DHA có tên gọi đầy đủ là Docosa Hexaenoic Acid - một acid béo thuộc nhóm omega-3. DHA cần thiết cho sự phát triển trí não, thị giác, tăng khả năng miễn dịch, giảm nguy cơ phát triển dị ứng của bé.

DHA cần thiết cho sự phát triển não bộ và thị giác của trẻ

Vai trò của DHA

1. DHA cần thiết cho sự phát triển hoàn thiện chức năng nhìn của mắt vì DHA chiếm tỉ lệ rất cao trong võng mạc, là nơi tổng chỉ huy sự nhìn của mắt.

2. DHA cần thiết cho sự phát triển của não bộ vì DHA chiếm tỉ lệ rất cao trong chất xám tạo ra sự thông minh và tạo ra độ nhạy của các neuron thần kinh, giúp dẫn truyền thông tin nhanh và chính xác.

Nếu thiếu DHA trong quá trình phát triển bé sẽ có chỉ số thông minh IQ thấp. Nghiên cứu theo dõi tới khi bé 8-9 tuổi, người ta thấy bé được bú sữa mẹ và chế độ ăn đủ DHA có chỉ số IQ cao hơn 8,3 điểm và tỷ lệ chậm phát triển hệ thần kinh giảm thấp hơn .

3. DHA có sự liên hệ chặt chẽ với vòng đời bé sơ sinh, cân nặng và chiều dài. Sự cung cấp đầy đủ hàm lượng có thể giúp làm giảm tỷ lệ suy nhược sau khi sinh.

Hậu quả do thiếu hụt DHA

Thiếu hụt DHA có thể dẫn đến rối loạn cảm xúc ở trẻ

1. Thiếu hụt DHA trong giai đoạn bào thai và những năm đầu đời sẽ làm chậm phát triển hệ thống thần kinh, có thể bị thiểu năng trí tuệ, rối loạn hành vi, cảm xúc.

2. Nếu thiếu DHA trong quá trình phát triển bé sẽ có chỉ số thông minh IQ thấp..

Vì sao trẻ thiếu DHA?

- Theo nghiên cứu của WHO/FAO, các mẹ có bé nhỏ ở các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam bổ sung quá thấp hàm lượng DHA cho bé so với mức khuyến cáo của WHO

- Ở những năm đầu đời, bé không ăn được nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là những loại cá biển – loại thức ăn giàu DHA nhất – do không hợp khẩu vị.

- DHA có nhiều trong trứng, dầu cá và thủy sản. Tuy nhiên, để có 100mg DHA mỗi ngày, trẻ phải ăn 4 quả trứng hoặc 7 miếng đùi gà chiên hoặc phải ăn ít nhất 30 – 40g cá mỗi bữa ăn, điều này không thực tế và có thể dẫn đến tiêu thụ chất béo không mong muốn từ dầu ăn. Hơn nữa trẻ nhỏ không thể ăn nhiều thức ăn khác nhau trong một ngày và không phải ở vùng nào cũng có nhiều cá và thủy sản để ăn.

- Những món ăn phổ biến và “khoái khẩu” của bé như sữa chua, bánh ngọt, bánh flan, xúc xích, gà viên chiên… lại hầu như không có DHA hoặc ở hàm lượng rất thấp.

- Do sự khác biệt về địa lý và vùng miền khiến bé không có cơ hội tiếp cận với những nguồn thức ăn giàu DHA.

Cần bổ sung DHA như thế nào?

- DHA được bổ sung sớm và liên tục sẽ mang lại lợi ích lâu dài cho sự phát triển của bé.

- Nhu cầu DHA của bé bắt đầu ngay từ khi còn trong bụng mẹ. Do đó, khi mang thai đặc biệt 3 tháng cuối thai kỳ các mẹ cần ăn nhiều các loại cá (cá ba sa, cá ngừ, cá thu…), dầu thực vật và viên bổ sung DHA. Khi chào đời, nguồn DHA trong sữa mẹ sẽ giúp bé phát triển trí tuệ tốt.

- Hãy đa dạng khẩu phần ăn của bé, sử dụng nhiều loại thực phẩm giàu DHA. Theo các nghiên cứu, DHA được tìm thấy trong nhiều nguồn thực phẩm khác nhau. Nó có nhiều nhất trong nội tạng động vật như gan và mỡ cá, bao gồm cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá mòi, cá bơn, cá thu, trứng, sữa, các loại hạt có dầu, dầu cá…

- Bé đẻ non và sơ sinh bình thường đòi hỏi phải cung cấp đủ DHA bởi chúng không có khả năng chuyển tiền tố DHA từ dầu thực vật, hay các thức ăn thay thế sữa mẹ khác sang DHA. Sữa mẹ cung cấp đủ DHA cho bé, vì vậy việc cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu và cho con bú kéo dài tới 24 tháng là rất quan trọng.

- Trong những trường hợp đặc biệt bé không được bú mẹ thì phải lựa chọn các thức ăn thay thế sữa mẹ có bổ sung các acid béo nói trên.

Hàm lượng DHA bao nhiêu là đủ?

Cần bổ sung DHA đúng hàm lượng quy định

Theo khuyến cáo của FAO/WHO, bổ sung DHA theo đúng hàm lượng là cần thiết trong giai đoạn quan trọng giúp trẻ tăng trưởng và phát triển trí não, hỗ trợ phát triển thị giác, sức khỏe tổng quát và được tham khảo từ các chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu. Cụ thể là:

+ Phụ nữ có thai và đang cho con bú: bổ sung ít nhất 200mg DHA mỗi ngày.

+ Đối với trẻ sơ sinh (0-12 tháng): DHA là 17mg/100kcal và ARA là 34mg/100kcal

+ Đối với trẻ nhỏ (1-6 tuổi): từ 75mg/ ngày (tuỳ theo lứa tuổi và cân nặng của trẻ)

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Phó Viện Trưởng Viện Dinh Dưỡng cho rằng:

“Thực tế việc chuyển đổi tiền chất DHA thành DHA trong cơ thể thấp nên phải bổ sung DHA trực tiếp cho trẻ đủ cả “lượng và chất” và theo đúng khuyến cáo của các cơ quan hàng đầu về dinh dưỡng để đạt được sự hỗ trợ tăng trưởng và phát triển trí não tối ưu của trẻ”

DS. Hoàng Nga ( Tổng hợp)